Οι κοινωνίες αναθέτουν στο σχολείο να μορφώσει και διαμορφώσει τους αυριανούς πολίτες. Στο σωστό σχολείο μεταδίδεται στους νέους γνώση, εντοπίζονται και αξιοποιούνται τα ταλέντα του κάθε παιδιού, διαμορφώνονται οι ηθικές του αρχές. Κοντά σ’ αυτά, το σχολείο πρέπει να δίνει στο νέο παιδί όραμα και στόχους και να διαπλάθει ανθρώπους που θα απολαμβάνουν περισσότερη ευημερία σε μια κοινωνία αλληλεγγύης και ασφάλειας.
Τα παιδιά που βρίσκονται στο σχολείο σήμερα θα ζήσουν σε ένα εξαιρετικά παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, δηλαδή σε έναν κόσμο χωρίς πραγματικά σύνορα. Σε έναν τέτοιο κόσμο οι προϋποθέσεις επιτυχίας είναι οι ικανότητες, η γνώση, η μέθοδος, ο προγραμματισμός, η συνοχή ανάμεσα στους στόχους και την καθημερινή δράση.
Πολλοί νομίζουν ότι για να γίνουν ευτυχισμένοι πρέπει να είναι πλούσιοι. Αυτό είναι μια τραγική πλάνη. Η ευτυχία δεν βρίσκεται στον πλούτο, στα πολλά αγαθά. Ευτυχισμένος είναι εκείνος που κάνει την όποια δουλειά του με μεράκι, που απολαμβάνει τις μικρές καθημερινές χαρές της ζωής, που βρίσκεται σε ισορροπία με το περιβάλλον και κυρίως με τον εαυτό του.
Η σωστή επιλογή επαγγέλματος είναι για κάθε άνθρωπο μια από τις προϋποθέσεις επιτυχίας. Το παιδί πρέπει να συζητήσει με τους γονείς, τους δασκάλους, τους επαγγελματίες και να διαλέξει εκείνο το επάγγελμα που αξιοποιεί τα ταλέντα του, που του δίνει ευχαρίστηση, που του ανοίγει προοπτικές. Δεν υπάρχουν επαγγέλματα ευγενή και λιγότερο ευγενή. Καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή.
Η επιτυχία προϋποθέτει σκληρή δουλειά, εξαρτάται όμως και από τις συγκυρίες. Γι’ αυτό και οι νέοι δεν πρέπει να απογοητεύονται από τις ατυχίες και αποτυχίες. Αλλά κάθε φορά να αναζητούν τι έφταιξε, να προσαρμόζουν τις ενέργειες και τη στρατηγική τους και με πιο μεθοδική δουλειά να προσπαθούν να κάνουν πράξη τα όνειρά τους.
Ούτε η ταπεινή καταγωγή ή η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους μπορεί να αποτελούν για ορισμένους νέους ανασταλτικούς παράγοντες στους στόχους και τις προοπτικές τους. Οι κορυφαίοι επιστήμονες, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες, πολιτικοί συνήθως προέρχονται από φτωχές οικογένειες.
Εκτός όμως από τη μεθοδική δουλειά, η επιτυχία και ευτυχία στη ζωή χρειάζονται και άλλες αρετές: υπομονή, θάρρος, πείσμα, τόλμη, προσαρμοστικότητα και ευελιξία.
Πάνω απ’ όλα όμως οι νέοι πρέπει να έχουν υψηλές αξίες: πίστη στον άνθρωπο, ήθος δημοκρατικό, αίσθημα δικαιοσύνης και αλληλεγγύης, αγάπη για την πατρίδα. Όλες αυτές οι αξίες συμπυκνώνονται στις μεγάλες και αιώνιες αξίες του Ελληνισμού, που πρώτος δίδαξε πριν από 25 αιώνες την αγάπη στην ελευθερία, στο ωραίο, στην επιστήμη, στην εργασία. Οι αξίες αυτές του Ελληνισμού έγιναν στο διάβα των αιώνων παγκόσμιες αξίες. Γι’ αυτό και οι σημερινοί νέοι δεν πρέπει να θέτουν διακρίσεις ανάλογα με το χρώμα, την οικονομική κατάσταση ή τη θρησκεία των άλλων ανθρώπων.
Η ζωή όμως είναι μια σειρά από απρόβλεπτες καταστάσεις. Το τυχαίο, το απρόβλεπτο μας επηρεάζουν συχνά περισσότερο από τη μεθοδική δουλειά και προσπάθεια. Και ο κόσμος αυτός αποδεικνύεται συχνά πολύ άδικος. Γι’ αυτό και οι νέοι δεν πρέπει να αποθαρρύνονται από τις αδικίες και την άνιση μεταχείριση. Πρέπει να γνωρίζουν ότι προορισμός τους είναι να ξεπεράσουν τους γονείς τους, να φτάσουν πιο ψηλά, να επιτύχουν εκεί που άλλοι απέτυχαν. Το έμβλημα για τους νέους μπορεί να συνοψισθεί σε δυο λέξεις: Πάντα μπροστά!
Βασίλης Προφυλλίδης
Απόφοιτος Δημοτικού Σχολείου Νέου Πετριτσίου
Καθηγητής Πανεπιστημίου