Ο Έλληνας έχει μια ιδιόμορφη σχέση εξάρτησης από τα ακίνητα, είτε αυτά αποτελούν σπίτια είτε οικόπεδα. Όνειρο ζωής για πολλούς είναι το χωράφι τους κάποια στιγμή να μπει στο Σχέδιο Πόλης και να γίνει οικόπεδο, το οποίο στη συνέχεια να γίνει πολυκατοικία.
Το πολιτικό σύστημα διαχειρίζεται επιτηδείως την προσμονή και πίεση των πολιτών και προβαίνει συχνά σε άκαιρες και αλόγιστες επεκτάσεις του Σχεδίου Πόλης. Δεν συνειδητοποιείται ότι η μετάβαση από την αδιαμόρφωτη γη σε Σχέδιο Πόλης απαιτεί σωστό σχεδιασμό, υποδομές (δρόμους, δίκτυα ηλεκτροφωτισμού, τηλεπικοινωνιών, ύδρευσης και αποχέτευσης), δαπάνες αλλά και σεβασμό του περιβάλλοντος και ενίσχυση του πρασίνου στις πόλεις.
Στη χώρα μας έχει επικρατήσει η άποψη ότι όσες περιοχές γειτνιάζουν με το Σχέδιο Πόλης κάποια στιγμή θα ενταχθούν σ’ αυτό. Έτσι η Θεσσαλονίκη διαρκώς επεκτείνεται χωρίς χώρους πρασίνου, αναψυχής, μεγάλα πάρκα, κοινωνικές υποδομές. Η Θεσσαλονίκη θα καταντήσει σύντομα μια απέραντη τσιμεντούπολη που θα αρχίζει από το Κορδελιό και θα τελειώνει στην Αγία Τριάδα, με μόλις 3 τετραγωνικά μέτρα πρασίνου σήμερα ανά κάτοικο έναντι 9 για τη Ρώμη, 10 για τη Ζυρίχη, 20 για τη Βιέννη, κλπ.
Οι Ευρωπαϊκές όμως πόλεις που έχουν πράσινο πολεοδομήθηκαν διαφορετικά. Αν ακολουθούσε και η Θεσσαλονίκη το Ευρωπαϊκό μοντέλο πολεοδόμησης, η πολεοδομική ανάπτυξη θα σταματούσε στο ύψος της Κηφισιάς και της Καλαμαριάς και θα εδημιουργούντο αυτοτελείς πόλεις η Περαία, η Θέρμη, κλπ., με μεγάλες μη δομημένες εκτάσεις ανάμεσά τους.
Δεν αρκεί όμως η ένταξη μιας περιοχής στο Σχέδιο Πόλης. Θα πρέπει πριν αρχίσει να δομείται, να εξασφαλισθούν οι απαραίτητες υποδομές. Υπάρχουν περιοχές της Θεσσαλονίκης που εντάχθηκαν στο σχέδιο πριν 40 χρόνια και δεν έχουν ακόμη αποχέτευση.
Γι’ αυτό και δεν πρέπει να θριαμβολογούν ορισμένοι δήμαρχοι ότι διπλασιάζεται η προς δόμηση περιοχή των δήμων τους, ενώ δεν υπάρχουν οι πόροι για δαπάνες υποδομής αλλά και δεν εξασφαλίζεται το απαραίτητο πράσινο.
Οι περισσότερες πολεοδομήσεις απαιτούν περίπου 10 χρόνια, κυρίως λόγω της σύγκρουσης αρμοδιοτήτων. Υποστηρίζουν ορισμένοι ότι την αποκλειστική αρμοδιότητα για νέες πολεοδομήσεις πρέπει να την έχουν οι τοπικές κοινωνίες, δηλαδή η τοπική αυτοδιοίκηση (σε επίπεδο Νομού και Δήμων). Θεωρώ την άποψη αυτή λανθασμένη και επικίνδυνη, διότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν έχει ούτε την τεχνογνωσία αλλά ούτε και τα ηθικά αποθέματα αντίστασης στις παράλογες (ενίοτε) απαιτήσεις των τοπικών κοινωνιών. Η άποψή μου αυτή συμβαδίζει με την νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, του προμαχώνα της Ελληνικής Πολιτείας απέναντι στην αυθαιρεσία και παρανομία των διαφόρων πράξεων της Διοίκησης και θεματοφύλακα του περιβάλλοντος, που έχει ορίσει ότι η Πολεοδόμηση είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, που πρέπει να συνεργάζεται με τις τοπικές κοινωνίες. Τα προς δόμησα οικόπεδα είναι σήμερα ακριβά. Δεν αποτελεί όμως λύση η ασύδοτη και χωρίς μέτρο πολεοδόμηση.
79