Η απάθεια και η αδιαφορία είναι από τα πιο επικίνδυνα συμπτώματα μιας κοινωνίας. Και ο μέσος Έλληνας είναι προκλητικά απαθής και αδιάφορος απέναντι στα τροχαία ατυχήματα και τις συνέπειές τους. Πολύ απλά διότι θεωρεί ότι το πρόβλημα αφορά όλους του άλλους εκτός από τον ίδιο. Όταν διαπιστώσει ότι το πρόβλημα είναι πολύ κοντά του, συνήθως είναι πολύ αργά: έχει ήδη γίνει κάποιο τροχαίο ατύχημα με θύμα τον ίδιο ή κάποιον οικείο του, κάποιο τροχαίο που θα μπορούσε να είχε αποτραπεί.
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Στη χώρα μας συνέβησαν το 2002 16.850 τροχαία ατυχήματα με παθόντα πρόσωπα, στα οποία 1.654 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, περίπου 4.300 κατέληξαν βαριά τραυματίες (για να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους σε κάποιο αναπηρικό καροτσάκι ή με κάποια πολύ σοβαρή επίπτωση στην υγεία τους) και περίπου 21.000 ελαφρά τραυματίες.
Ιδίως κατά τις μεγάλες εξόδους του Πάσχα, των Χριστουγέννων, του Δεκαπενταύγουστου, φαίνεται οι Έλληνες να αφηνιάζουν στους δρόμους.
Κι όμως, με συντονισμένα μέτρα διαχείρισης του προβλήματος μπορούν να μειωθούν τόσο ο αριθμός τροχαίων ατυχημάτων όσο και οι συνέπειές τους (νεκροί, τραυματίες). Κλειδί για την αντιμετώπιση του προβλήματος αποτελούν δυο καταστάσεις:
Πρώτα η ευαισθητοποίηση του κάθε οδηγού, ώστε να συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο και να αλλάξει την οδηγική του συμπεριφορά. Τα τροχαία θα ήταν πολύ λιγότερα αν όλοι χρησιμοποιούσαν ζώνες ασφαλείας (ή κράνος), αν δεν ανέπτυσσαν αναίτια υπερβολική ταχύτητα, αν δεν παραβίαζαν το κόκκινο του σηματοδότη, αν δεν κινούνταν στο αντίθετο ρεύμα, αν κατανάλωναν λιγότερο αλκοόλ, αν οδηγούσαν με περισσότερη κατανόηση, υπομονή και ανοχή.
Ταυτόχρονα αυξημένη αστυνόμευση, ώστε να πλανάται διαρκώς ο φόβος ότι η όποια παράβαση θα εντοπισθεί και θα έχει κυρώσεις τόσο χρηματικές (πρόστιμα) όσο και διοικητικές (στέρηση του δικαιώματος οδήγησης). Η κάπως αυξημένη αστυνόμευση στο οδικό δίκτυο της χώρας τα τελευταία χρόνια, οδήγησε σε μείωση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων μεταξύ 1998-2002 κατά 24%.
Η δαιδαλώδης γραφειοκρατική οργάνωση της χώρας είναι εμφανής και στα τροχαία. Εμπλέκονται τρία Υπουργεία (Δημόσιας Τάξης, Μεταφορών, Δημοσίων Έργων) και η έλλειψη συντονισμού και οργάνωσης είναι προφανής.
Το θέμα είναι τόσο σοβαρό, ώστε θα πρέπει να αναλάβει την αντιμετώπισή του ο ίδιος ο Πρωθυπουργός (όπως έχει ήδη πράξει ο Γάλλος Πρόεδρος που έθεσε την οδική ασφάλεια ως μια από τις 3 βασικές προτεραιότητες της χώρας του). Να συστήσει Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας υπό την εποπτεία του, αποτελούμενη από τους συναρμόδιους Υπουργούς, η οποία θα συνέρχεται ανά τακτά διαστήματα. Ορισμένα από τα άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι:
¨ υποχρέωση όλων των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών να μεταδίδουν περιοδικά, και ιδίως πριν τις μεγάλες εξόδους, ειδικά μηνύματα που θα ευαισθητοποιούν τους πολίτες,
¨ συστηματική και συνεχής αστυνόμευση τόσο με κινητοποίηση της τροχαίας όσο και με ραντάρ,
¨ ενημέρωση των οδηγών αξιοποιώντας τις τεχνικές της τηλεματικής για τις συνθήκες κυκλοφορίας και τους κινδύνους,
¨ ενεργοποίηση του Πόϊντ-Σύστεμ, ώστε νιώθοντας ο οδηγός τον κίνδυνο να στερηθεί το δικαίωμα οδήγησης να συνετισθεί.
Η ανθρώπινη ζωή είναι πολύ σημαντική για να χάνεται από αφροσύνη στους δρόμους. Θα καταλάβει ο καθένας μας ότι ο κίνδυνος είναι μπροστά μας; Θα νιώσουμε τη σκιά του θανάτου ή του σοβαρού τραυματισμού δίπλα μας; Στο ζήτημα των τροχαίων απαιτείται από την Πολιτεία θεραπεία σοκ. Δεν πάει άλλο.
89