Και για το πολυτιμότερο αγαθό, όσο βρίσκεται σε αφθονία, θεωρούμε την ύπαρξή του προφανή, διαρκή και αυτονόητη. Η ανθρώπινη ύπαρξη στηρίζεται στο νερό. Οι μεγάλες πόλεις χτίσθηκαν εκεί όπου υπήρχε διαθέσιμο άφθονο νερό. Κι όμως, για την επόμενη γενιά, το νερό μπορεί να γίνει αγαθό σε ανεπάρκεια.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας και του πολιτισμού, παράλληλα με την εκρηκτική πληθυσμιακή αύξηση, συνοδεύονται από όλο και μεγαλύτερη κατανάλωση νερού. Μόνο το 2,5% των υδάτων του πλανήτη είναι γλυκό και μόλις το 0,26% είναι άμεσα πόσιμο. Βέβαια η κατανάλωση νερού για οικιακή χρήση απορροφά μόλις το 8% της παγκόσμιας κατανάλωσης νερού, ενώ η γεωργία απορροφά το 69% και η βιομηχανία το 23%.
Με 6,2 δισεκατομμύρια κατοίκους χρησιμοποιούμε σήμερα το 54% του διαθέσιμου γλυκού νερού του πλανήτη, ενώ το 2025 με παγκόσμιο πληθυσμό που θα προσεγγίζει τα 10 δισεκατομμύρια κατοίκους θα χρησιμοποιούμε το 90% των παγκόσμιων υδάτων. Ο εφιάλτης της έλλειψης νερού είναι κοντά και θα τον νιώσει έντονα η επόμενη γενιά.
Ενώ η ζήτηση νερού αυξάνει, το διαθέσιμο γλυκό νερό μειώθηκε παγκοσμίως το 2000 κατά 13% σε σχέση με το 1989 και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω το 2025 κατά 35% ως προς το 2000. Σ’ ένα τέτοιο αρνητικό ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης νερού, πρέπει να ελεγχθεί και περιορισθεί η ζήτηση και ταυτόχρονα να γίνει καλύτερη διαχείριση των διαθέσιμων υδάτων.
Αν και λιγοστεύει το νερό, εξακολουθούμε να το χρησιμοποιούμε αλόγιστα. Κάνουμε διαρκώς νέες γεωτρήσεις, με αποτέλεσμα η στάθμη των υπόγειων νερών να πέφτει διαρκώς πιο χαμηλά. Κατά μήκος των ακτογραμμών της χώρας μας παρατηρείται έντονη διείσδυση θαλάσσιου νερού στους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες.
Στα πεπαλαιωμένα δίκτυα ύδρευσης των περισσότερων ελληνικών πόλεων χάνεται περισσότερο από το 25% της ημερήσιας κατανάλωσης.
Τα μεγαλύτερα ποτάμια μας (με εξαίρεση τον Αλιάκμονα) προέρχονται από γειτονικές χώρες. Ο Αξιός, ο Στρυμόνας, ο Νέστος, ο Έβρος ποτίζουν την Ελληνική γη (που απορροφά το 85% των υδάτων της χώρας), αλλά εξαρτώμεθα από τη Βουλγαρία (κυρίως) και τα Σκόπια.
Σε άλλες περιοχές του πλανήτη (π.χ. μεταξύ Ιράκ – Συρίας – Τουρκίας) το πρόβλημα είναι ακόμη εντονότερο. Η αντιμετώπισή του απαιτεί διεθνείς συμφωνίες που θα περιορίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα μιας χώρας στους φυσικούς της πόρους (και ειδικότερα στο νερό), θα προωθούν διεθνείς συνεργασίες και θα εγκαθιστούν αποτελεσματικούς μηχανισμούς αποτροπής και διαχείρισης κρίσεων για το νερό.
Αν η διεθνής έννομη τάξη ολιγωρήσει, πολύ σύντομα θα δούμε διαμάχες, συγκρούσεις και πολέμους για το νερό, που θα αποτελέσει μείζον διακύβευμα του 21ου αιώνα, εκτός αν βρεθεί την προσεχή εικοσαετία μια φτηνή μέθοδος για την αφαλάτωση του θαλάσσιου νερού. Η Ελλάδα πρέπει να επιδιώξει την υδατική της επάρκεια. Να συνεννοηθεί με τις γειτονικές χώρες για τα ποτάμια, να ελέγξει και περιορίσει την αλόγιστη χρήση νερού, να συγκρατήσει και αξιοποιήσει τα διαθέσιμα νερά μας, να εκσυγχρονίσει τα παλιά δίκτυα ύδρευσης και άρδευσης.
Το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι μπροστά μας. Ας το αντιμετωπίσουμε, όσο είναι καιρός.